ไฟ 3 เฟส และขั้นตอนการขอไฟเพิ่ม

หากคุณเป็นเจ้าของกิจการ โรงงาน ร้านอาหาร หรือแม้แต่บ้านพักที่มีการใช้ไฟฟ้าหนักๆ ในแต่ละวัน แล้วพบว่าไฟตก อุปกรณ์ไฟฟ้าทำงานไม่เต็มที่ หรือค่าไฟฟ้าผันผวนไม่สมเหตุสมผล… อาจถึงเวลาที่คุณต้องเริ่มทำความรู้จักกับคำว่า “ไฟ 3 เฟส” และเข้าใจ ขั้นตอนการขอไฟเพิ่ม ให้เหมาะกับความต้องการของคุณแล้ว

บทความนี้เราจะพาคุณไปรู้จักกับระบบไฟฟ้า 3 เฟส แบบเข้าใจง่าย ไม่ต้องเป็นวิศวกรก็อ่านรู้เรื่อง พร้อมอธิบายทีละขั้นตอนว่าถ้าอยาก “ขอไฟเพิ่ม” ต้องทำอย่างไร ต้องเตรียมเอกสารอะไร เจอค่าใช้จ่ายเท่าไหร่บ้าง และควรวางแผนยังไงให้คุ้มที่สุดในระยะยาว

ไฟ 3 เฟส คืออะไร? ทำไมธุรกิจจำนวนมากถึงต้องใช้?

ก่อนจะไปดูขั้นตอนการขอไฟเพิ่ม เรามาทำความเข้าใจระบบไฟฟ้าแบบ “3 เฟส” (Three-phase) กันก่อน

🔌 ระบบไฟฟ้ามีกี่แบบ?

โดยทั่วไปในประเทศไทยมีการใช้ไฟฟ้าอยู่ 2 แบบหลักๆ คือ

1. ไฟฟ้า 1 เฟส (Single Phase)
   • ใช้ในบ้านทั่วไป
   • มีสายไฟ 2 เส้น: สายเฟส (สายไฟ) + สายนิวทรัล
   • กระแสสูงสุดไม่เกิน 15-30 แอมป์
   • ใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วไป เช่น ตู้เย็น ทีวี เครื่องปรับอากาศ
2. ไฟฟ้า 3 เฟส (Three Phase)
   • ใช้ในโรงงาน ธุรกิจ อาคารสำนักงาน หรือบ้านที่ใช้ไฟเยอะ
   • มีสายไฟ 4 เส้น: 3 เฟส + 1 นิวทรัล
   • กระแสไฟนิ่งกว่า รับโหลดได้เยอะกว่า
   • เหมาะกับเครื่องจักร หรืออุปกรณ์ที่ใช้ไฟสูง เช่น เครื่องอัดลม มอเตอร์ขนาดใหญ่

💡 ไฟ 3 เฟสดีกว่ายังไง?

• รับโหลดได้มากขึ้น → ใช้เครื่องจักรหลายตัวพร้อมกันได้
• ไฟไม่ตกแม้เปิดพร้อมกันหลายเครื่อง
• ประหยัดค่าไฟในระยะยาว เพราะโหลดกระจายดีกว่า
• เสถียรกว่าไฟ 1 เฟส → ช่วยยืดอายุอุปกรณ์ไฟฟ้า

ดังนั้น หากคุณมีแผนจะขยายกิจการ ติดตั้งเครื่องจักรเพิ่ม หรือลูกบ้านในโครงการใช้ไฟเกินขีดจำกัด การเปลี่ยนเป็นไฟ 3 เฟส หรือขอเพิ่มขนาดหม้อแปลง ก็อาจเป็นสิ่งที่จำเป็น

ใครบ้างที่ควรใช้ไฟ 3 เฟส?

• โรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก–กลาง
• อาคารสำนักงานที่ใช้ระบบแอร์กลาง
• ร้านอาหารขนาดใหญ่ หรือ Cloud Kitchen
• คอนโด/อพาร์ตเมนต์ที่มีหลายยูนิต
• บ้านพักที่มีระบบโซลาร์เซลล์หรือ Smart Home ใช้งานไฟสูง

ขั้นตอนการขอไฟเพิ่ม (เปลี่ยนจาก 1 เฟส เป็น 3 เฟส)

มาถึงส่วนสำคัญที่สุดของบทความ นั่นก็คือ “ขั้นตอนการขอไฟเพิ่ม” หรือการขอเปลี่ยนระบบไฟจาก 1 เฟส เป็น 3 เฟส สำหรับใช้งานจริง

✅ ขั้นตอนที่ 1: ตรวจสอบกับการไฟฟ้าในพื้นที่

เริ่มต้นด้วยการติดต่อ การไฟฟ้านครหลวง (MEA) หรือ การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (PEA) ในเขตพื้นที่ของคุณเพื่อสอบถามว่า

• พื้นที่ของคุณสามารถขอเปลี่ยนเป็นไฟ 3 เฟสได้ไหม
• มีหม้อแปลงรองรับหรือไม่
• ต้องมีการเดินสายใหม่หรือไม่

📌 แนะนำให้ถ่ายแปลนบ้าน/อาคาร และรายการอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้ไปให้เจ้าหน้าที่ประเมินคร่าวๆ

✅ ขั้นตอนที่ 2: เตรียมเอกสารประกอบการขอไฟเพิ่ม

โดยทั่วไปจะต้องใช้เอกสารเหล่านี้:

• สำเนาบัตรประชาชน/หนังสือรับรองบริษัท
• เอกสารแสดงกรรมสิทธิ์ในพื้นที่ (เช่น โฉนด หรือสัญญาเช่า)
• แผนผังตำแหน่งมิเตอร์
• แบบแปลนระบบไฟฟ้า (Electrical Layout)
• แบบรายการอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้

คำแนะนำ: หากมีวิศวกรไฟฟ้าช่วยเซ็นรับรองแบบ จะช่วยให้ขออนุมัติง่ายขึ้น

✅ ขั้นตอนที่ 3: เจ้าหน้าที่เข้าตรวจสอบหน้างาน

หลังจากยื่นเรื่องเรียบร้อย การไฟฟ้าจะส่งเจ้าหน้าที่มาตรวจพื้นที่จริง

• ประเมินว่าต้องเพิ่มหม้อแปลงหรือไม่
• ตรวจสอบว่าเสาไฟฟ้าและระบบรองรับไฟ 3 เฟสได้หรือเปล่า
• หากไม่พร้อม อาจต้องมีการขออนุมัติวางเสาใหม่หรือเพิ่มอุปกรณ์

✅ ขั้นตอนที่ 4: ชำระค่าใช้จ่าย

ค่าใช้จ่ายในการขอไฟเพิ่มขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น:

• ขนาดหม้อแปลงที่ต้องติดตั้ง
• ระยะทางจากหม้อแปลงถึงอาคาร
• ค่าเดินสายไฟ
• ค่าแรงติดตั้ง
• ค่าเปลี่ยนมิเตอร์จาก 1 เฟส เป็น 3 เฟส

ราคาโดยประมาณ:

• เริ่มต้นตั้งแต่ 10,000 – 200,000 บาท (หรือมากกว่านั้นสำหรับโรงงาน/โครงการขนาดใหญ่)

✅ ขั้นตอนที่ 5: ติดตั้งอุปกรณ์และตรวจสอบระบบ

หลังจากชำระเงิน การไฟฟ้าจะดำเนินการ:

• ติดตั้งหม้อแปลง/อุปกรณ์เสริม
• เปลี่ยนมิเตอร์
• ทดสอบระบบ
• เซ็นรับรองจากวิศวกร (ถ้ามี)

✅ ขั้นตอนที่ 6: เปิดใช้งานระบบไฟฟ้า 3 เฟส

เมื่อทุกอย่างเรียบร้อย การไฟฟ้าจะทำการเปิดระบบไฟฟ้าใหม่ให้คุณใช้งานได้ทันทีอย่างปลอดภัย

สิ่งที่ควรระวังก่อนขอไฟเพิ่ม

• ตรวจสอบภายในบ้านหรืออาคารว่า ระบบสายไฟรองรับไฟ 3 เฟสได้หรือไม่ (ควรให้วิศวกรตรวจสอบ)
• อย่าลืมวางแผนระยะยาว หากมีแนวโน้มใช้งานไฟเพิ่มอีกในอนาคต ควรขอขนาดหม้อแปลงที่เผื่อไว้เล็กน้อย
• ควรทำระบบกราวด์ (Grounding) ที่ได้มาตรฐาน เพื่อความปลอดภัย
• ค่าใช้จ่ายมักไม่ตายตัว ควรสอบถามราคาโดยตรงจากการไฟฟ้าในพื้นที่
• ถ้ามีการแชร์มิเตอร์กับหลายห้อง ควรแยกมิเตอร์ให้ชัดเจน

สรุป: ไฟ 3 เฟส และการขอไฟเพิ่ม ไม่ใช่เรื่องยาก แค่ต้องรู้ให้ถูกจุด

ไฟ 3 เฟสคือคำตอบสำหรับคนที่ต้องการระบบไฟฟ้าที่ “เสถียร รับโหลดหนัก และไม่สะดุด” โดยเฉพาะธุรกิจขนาดกลาง–ใหญ่ หรือบ้านที่ต้องการใช้ไฟฟ้าเยอะอย่างปลอดภัย

ขั้นตอนการขอไฟเพิ่มไม่ซับซ้อน เพียงแค่คุณ:

• ประเมินการใช้งานจริง
• เตรียมเอกสารให้พร้อม
• ปรึกษาการไฟฟ้าอย่างตรงไปตรงมา
• มีช่างไฟหรือวิศวกรที่เชี่ยวชาญคอยช่วย

ทั้งหมดนี้ จะช่วยให้คุณ “ขอไฟเพิ่ม” ได้อย่างถูกต้อง ประหยัด และปลอดภัยในระยะยาว